កម្មករប្រមាណ១០នាក់ ធ្វើការនៅរោងចក្រ អេសវ៉ាយអេចជេ ហ្គាមិន (ខេមបូឌា) លីមិធីត ឯ.ក (SYHJ GARMENT CAMBODIA CO.,LTD) ស្ថិតនៅឃុំបែកចាន ស្រុកអង្គស្នួល ខេត្តកណ្ដាល ត្រូវបានថៅកែបញ្ឈប់ពីការងារ ក្រោយដឹងថា ពួកគេចូលជាសមាជិកសហជីព។
កាលពីអំឡុងខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ ថ្នាក់ដឹកនាំសហជីពឯករាជ្យប្រចាំរោងចក្រ អេសវ៉ាយអេចជេ ចំនួន៣នាក់ រួមមាន អ្នកស្រី ប្រាក់ តុលា លោក នី តុលា និងអ្នកស្រី ហ៊ុល សុឃីម ត្រូវបានថៅកែបញ្ឈប់ពីការងារជាបន្តបន្ទាប់ ក្រោយពួកគេចងក្រងបង្កើតសហជីពក្នុងរោងចក្រនេះ។
ប្រធានសហជីពឯករាជ្យប្រចាំរោងចក្រ អេសវ៉ាយអេចជេ អ្នកស្រី ហ៊ុល សុឃីម ប្រាប់វីអូឌីនៅថ្ងៃពុធនេះថា កម្មករជាង១០នាក់ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនិងគាំទ្រសហជីពរបស់អ្នកស្រី ត្រូវបានថៅកែបញ្ឈប់ពីការងារជាបន្តបន្ទាប់នៅក្នុងសប្តាហ៍នេះ។ អ្នកស្រីចាត់ទុកករណីថៅកែបញ្ឈប់កម្មករនេះថា ជាការរើសអើងសហជីព និងជាទង្វើខុសច្បាប់ ដោយថា កម្មករមិនបានធ្វើអ្វីខុសនោះទេ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «ថៅកែបញ្ឈប់ពួកគាត់អត់មានមូលហេតុអីច្បាស់លាស់ទេ។ ពួកគាត់ជាអ្នកបោះឆ្នោតគាំទ្រអ្នកឈរឈ្មោះជាតំណាងសហជីពខ្ញុំ។ ពួកគាត់ប្រហែលជាង១០នាក់។ និយាយទៅ ឱ្យតែអ្នកដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយខ្ញុំ អ្នកដែលជួលបន្ទប់ជួលជាមួយខ្ញុំ ក៏គេបញ្ឈប់ដែរ»។
ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពឯករាជ្យ លោក រី សិទ្ធីណែត ឱ្យដឹងថា សហជីពរបស់លោកកំពុងឱ្យមន្ត្រីប្រមូលឈ្មោះអ្នកដែលត្រូវបានបញ្ឈប់ ដើម្បីរៀបចំបណ្តឹងដាក់ទៅក្រសួងការងារឱ្យជួយអន្តរាគមន៍ដោះស្រាយឱ្យកម្មករបានចូលធ្វើការងារវិញ។ មួយទៀតនោះ លោកថា សហជីពនេះក៏កំពុងរៀបចំឯកសារនិងបណ្ដឹងប្ដឹងរោងចក្រនេះទៅអ្នកបញ្ជាទិញឱ្យជួយអន្តរាគមន៍ទៅថៅកែនេះ ដើម្បីឱ្យកម្មករបានចូលធ្វើការងារវិញផងដែរ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំបានឱ្យគាត់បញ្ជូនឈ្មោះអ្នកដែលត្រូវបានបញ្ឈប់មក ដើម្បីខាងសហព័ន្ធរៀបចំដាក់បណ្ដឹងទៅខាងក្រសួងការងារ។ ចំណែកទាក់ទងនឹងរោងចក្រហ្នឹង យើងបានរៀបចំឯកសាររួចហើយ ហើយកំពុងបកទៅជាភាសារអង់គ្លេស ពេលដែលយើងធ្វើរួច យើងនឹងដាក់ទៅអ្នកបញ្ជាទិញ។ យើងស្រាវជ្រាវរកឃើញផ្លាកចំនួន៣ហើយដែលពាក់ព័ន្ធនឹងរោងចក្រ អេសវ៉ាយអេចជេ ហ្នឹង»។
ជំនួយការអគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន អេសវ៉ាយអេចជេ លោក ព្រំ កុសល អះអាងថា រោងចក្របញ្ឈប់កម្មករទាំងនោះ ដោយសារពួកគេធ្វើខុសបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងរបស់ក្រុមហ៊ុនច្រើនដងពេក។ លោកថា ក្រុមហ៊ុនមិនខ្វល់ចំពោះគម្រោងប្ដឹងរបស់សហជីពទៅអ្នកបញ្ជាទិញនោះទេ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ក្រុមហ៊ុនបញ្ឈប់ពួកគាត់ ដោយយោងទៅលើគាត់មានបញ្ហាពាក់ព័ន្ធបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុង ពាក់ព័ន្ធពួកគាត់មិនសូវសហការ មិនសូវយកចិត្តទុកដាក់ការងារជាមួយក្រុមហ៊ុន»។
កម្មករផ្នែកវេចខ្ចប់នៅរោងចក្រ អេសវ៉ាយអេចជេ លោក នី ម៉ៅ និយាយថា ករណីថៅកែបញ្ឈប់រូបលោកពីការងារនេះ ជារឿងមិនសមហេតុផលឡើយ។ លោកថា លោកមិនបានធ្វើអ្វីខុលគោលការណ៍ឬបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងរបស់ក្រុមហ៊ុនដូចការលើកឡើងរបស់ថៅកែឡើយ។
កម្មកររូបនេះលើកឡើងថា លោកបានខិតខំធ្វើការងារដោយបានថែមម៉ោង គ្មានគិតថ្ងៃសៅរ៍ ឬថ្ងៃអាទិត្យ និងពេលយប់រហូតដល់ម៉ោង៨យប់ដូចកម្មការផ្សេងទៀតដែរ។ លោកថា ករណីរោងចក្របញ្ឈប់លោកពីការងារនេះ ដោយសារតែលោកជាប់ពាក់ព័ន្ធឬមានទំនាក់ទំនងជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំសហជីពដែលត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ធ្វើការសុខៗ គេហៅខ្ញុំបញ្ឈប់ ខ្ញុំអត់មានធ្វើអីខុសផង ធ្វើការថ្ងៃអាទិត្យ ធ្វើដូចគេដូចឯង ហើយថែមម៉ោង៨យប់ដូចគេដូចឯងដែរ។ ខ្ញុំអត់យល់ថា ខ្ញុំធ្វើការអត់ល្អត្រង់ណា? អត់មានមេក្រុមណាប្រាប់ថាខ្ញុំធ្វើការអត់ល្អផង! ស្រាប់តែហៅខ្ញុំទៅបញ្ឈប់តែម្តង»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីបញ្ឈប់កម្មករដែលបង្កើតនិងចូលជាសមាជិកសហជីពនេះដែរ នៅថ្ងៃទី១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២នេះ សហព័ន្ធសហជីពឯករាជ្យ បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយ ដោយអំពាវនាវដល់ក្រសួងការងារ និងក្រុមហ៊ុន Walmart ជួយធ្វើកិច្ចអន្តរាគមន៍ទៅក្រុមហ៊ុន «ឈឺមីងស៊ីន ហ្វេកធើរី ឯ.ក» ទទួលយកថ្នាក់ដឹកនាំ និងស្ថាបនិកសហជីពចំនួន៥នាក់ចូលធ្វើការងារវិញ តាមសេចក្តីបង្គាប់របស់ក្រសួងការងារ ក្រោយក្រុមហ៊ុននេះបញ្ឈប់ពួកគេពីការងារ ក្រោយពីពួកគេបង្កើតសហជីពនៅក្នុងរោងចក្រ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍បានឱ្យដឹងថា រោងចក្រ ឈឺមីងស៊ីន ហ្វេកធើរី ជារោងចក្រស្បែកជើង ស្ថិតនៅភូមិទូសក្រសាំង ឃុំរកាខ្ពស់ ស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្តាល ដែលដេរស្បែកជើងឱ្យក្រុមហ៊ុន Walmart បានបញ្ឈប់ថ្នាក់ដឹកនាំសហជីពចំនួន៥នាក់ រួមមាន អ្នកស្រី ដួង សុកណា ជាប្រធានសហជីព លោក ឌួង តុលា ជាអនុប្រធាន លោក រឿន សុភា ជាលេខាធិការសហជីព លោក ចេង សិទ្ធ ជាហេរញ្ញិកសហជីព និងអ្នកស្រី ឡុង សុខលីន ជាស្ថាបនិកសហជីពប្រចាំរោងចក្រនេះ។
កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ នាយកដ្ឋានវិវាទការងារ បានចេញសេចក្ដីបង្គាប់មួយឱ្យក្រុមហ៊ុន ឈឺមីងស៊ីន ទទួលយកថ្នាក់ដឹកនាំសហជីពទាំងនោះចូលធ្វើការងារ ដោយសងរម្លឹកប្រាក់ឈ្នួល និងអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗឱ្យពួកគេវិញ ដោយគិតចាប់ពីថ្ងៃបញ្ឈប់រហូតដល់ថ្ងៃចូលធ្វើការងារវិញ ប៉ុន្តែសហព័ន្ធសហជីពឯករាជ្យអះអាងថា រហូតមកពេលនេះ ក្រុមហ៊ុនមិនបានទទួលយកកម្មករទាំងនោះចូលធ្វើការងារវិញឡើយ។
សហព័ន្ធសហជីពឯករាជ្យ បានលើកឡើងទៀតថា ក្រុមហ៊ុន ឈឺមីងស៊ីន ជាក្រុមហ៊ុនបរទេសមួយដែលមិនគោរពច្បាប់កម្ពុជា និងគោរពសិទ្ធិសេរីភាពរបស់កម្មករនិយោជិត ដូចមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនិងច្បាប់សហជីពឡើយ។
សហព័ន្ធសហជីពមួយនេះបានអំពាវនាវដល់ក្រសួងការងារ ត្រូវចាត់វិធានការក្រុមហ៊ុននេះឱ្យគោរពច្បាប់កម្ពុជា និងក្រុមហ៊ុន Walmart ត្រូវចាត់វិធានការលើរោងចក្រ ឈឺមីងស៊ីន និងរោងចក្រផ្សេងទៀតដែលដេរឱ្យ Walmart ឱ្យគោរពតាមច្បាប់កម្ពុជា និងសិទ្ធិសេរីភាពរបស់កម្មករដែលបានធានាដោយច្បាប់ផងដែរ។
វីអូឌី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ជុំវិញករណីនេះពីតំណាងក្រុមហ៊ុន ឈឺមីងស៊ីន បានទេ នៅថ្ងៃនេះ។
កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ សម្ព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា (CCAWDU) បានឱ្យដឹងថា មានរោងចក្រចំនួន២៣ទីតាំង ដែលមានកម្មករសរុប១ ៤០៨នាក់ បានរងគ្រោះដោយការបញ្ឈប់ពីការងារ បន្ទាប់ពួកគេប្រើប្រាស់សិទ្ធិក្នុងការបង្កើតសហជីពក្នុងសហគ្រាស និងគ្រឹះស្ថានដែលពួកគេកំពុងធ្វើការ ខណៈរោងចក្រខ្លះទៀតត្រូវបានបិទទ្វារ ដោយសារថៅកែមិនបានទូទាត់ប្រាក់ជូនកម្មករតាមច្បាប់ស្តីពីការងារ។
មួយទៀតនោះ សហជីពថា សំណុំរឿងមួយចំនួនដែលក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្ដាលបានដោះស្រាយ និងសម្រេចឱ្យកម្មករឈ្នះហើយ គឺមិនត្រូវបានថៅកែឬនិយោជកអនុវត្តតាមសេចក្ដីបង្គាប់របស់ក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្ដាលឡើយ ដែលករណីនេះ សហជីពចាត់ទុកថា ជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ និងជាការកេងប្រវ័ញ្ចកម្លាំងពលកម្មកម្មករ ដែលត្រូវបានហាមឃាត់ដោយច្បាប់ផងនោះ៕
