អតីតមន្ត្រីបក្សសង្គ្រោះជាតិទាមទារឲ្យដោះលែងលោក កឹម សុខា និងស្តារស្ថានការនយោបាយឡើងវិញ ក្នុងថ្ងៃខួបមួយឆ្នាំនៃការរំលាយបក្ស ដោយថាដៃគូប្រកួតគឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការធ្វើជាឧបករណ៍ ដើម្បីការពារអំណាច ។
គណបក្សប្រឆាំង ត្រូវបានតុលាការ រំលាយកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧។ សាលដីកានោះ ក៏បានហាមមន្ត្រី១១៨នាក់ មិនឲ្យធ្វើនយោបាយរយៈពេល៥ឆ្នាំផងដែរ តាមបណ្តឹងរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្រោយពីចាប់ឃុំខ្លួនប្រធានគណបក្សប្រឆាំងនេះគឺ លោកកឹម សុខា ដោយចោទប្រកាន់ថា«ក្បត់ជាតិ»។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍ចុះថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកានេះ របស់អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលើកឡើងថា ដើម្បីស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញ ត្រូវដោះលែង លោក កឹម សុខា ទម្លាក់ចោលរាល់ការចោទប្រកាន់អ្នកទោសមនសិការដទៃទៀតដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ និង រៀបចំការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ។ តាមរយៈសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែល អតីតបក្សប្រឆាំងមួយនេះ នៅតែប្តេជ្ញាការពារឆន្ទៈប្រជាពលរដ្ឋ ប្រឆាំងយ៉ាងដាច់អហឹង្ការទៅនឹងការរំលាយនេះ ដោយថាគណបក្សកាន់អំណាច ដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន បានប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការជាឧបករណ៍ រំលោភកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស២៣ តុលា ១៩៩១ និងរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។
ក្នុងខួបមួយឆ្នាំនៃការរំលាយបក្សប្រឆាំងមួយនេះ អតីតទីប្រឹក្សាលោក កឹម សុខា គឺលោក មុត ចន្ថា សរសេរលើហ្វេសប៊ុក របស់លោកថា មូលហេតុធំតែមួយនៃការរំលាយគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ គឺគណបក្សនេះត្រូវបានគេដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា នឹងទទួលជ័យជំនះនៅក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិ នាថ្ងៃទី២៩ កក្កដា កន្លងមកនេះ ។ មន្ត្រីស្និទ្ធិនឹងលោក កឹម សុខា រូបនេះ សរសេរទៀតថា គេអាចរំលាយគណបក្សសង្រ្គោះជាតិបានត្រឹមតែឈ្មោះប៉ុណ្ណោះ ចំណែកព្រលឹងនិងឧត្តមគតិរបស់គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ និងឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាង៣លាន ដែលបានបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សនេះ មិនអាចត្រូវបានគេរំលាយបានឡើយ។
អតីតតំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំងម្នាក់ទៀត លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន សរសេរលើហ្វេសប៊ុកថា ខួប១ឆ្នាំនៃការបាត់បង់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ក្រោមហេតុផល«ក្បត់ជាតិ» ថាជារឿងដ៏សែនឈឺចាប់បំផុត។
បន្ថែមលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន បង្ហាញការព្រួយបារម្ភថា កម្ពុជានឹងជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចធ្ងន់ធ្ងរពីវិធានការរបស់ប្រទេសលោកសេរី បើបក្សកាន់អំណាចមិនជ្រើសរើសយកការផ្សះផ្សាជាតិឡើងវិញ ដោយថា បើទោះបីរដ្ឋាភិបាល មានប្លុកកុម្មុយនីស្តីខ្លះគាំទ្រក៏ដោយ។
លោកថា៖ «យើងឃើញហើយប្រទេសណាក៏ដោយដែលស្ថិតនៅក្រោមឥទ្ធិពលរបស់ចិន របស់យួន របស់ប្លុកកុម្មុយនីស្តផ្តាច់ការនេះ។ យើងឃើញហើយ គេមិនមែនមកជួយយើងដោយគ្មានចំណងទេ សុទ្ធតែមានលក្ខខណ្ឌ សុទ្ធតែមានគោលដៅជាប្រយោជន៍របស់ប្រទេសគេ។ ដូច្នេះយើងអាចក្លាយជាកូនជើងមួយដែលត្រូវតែរណបគេ ហើយអាចបាត់បង់ផលប្រយោជន៍ជាតិច្រើនណាស់»។
VOD មិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន និងលោក សួស យ៉ារា បានទេនៅថ្ងៃនេះ ដោយទូរស័ព្ទមិនអាចទាក់ទងបាន ។
ប៉ុន្តែ បើតាមសារឆ្លើយតបទៅនឹងអតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី នាយករដ្ឋមន្ត្រីលោក ហ៊ុន សែន អះអាងថា ការដោះលែងលោក កឹម សុខា មិនអាចទៅរួចទេ បើសំណុំរឿងនេះ ស្ថិតក្នុងដៃតុលាការនៅឡើយនោះ ហើយថា រដ្ឋាភិបាលក៏គ្មានសិទ្ធិអំណាចទៅជ្រៀតជ្រែកប្រព័ន្ធតុលាការដែរ។
អ្នកឃ្លាំមើលពីការអភិវឌ្ឍសង្គម លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន ឲ្យដឹងកាលពីថ្ងៃចន្ទថា មានតែអ្នកនយោបាយខ្មែរចេះអង្គុយធ្វើការជាមួយគ្នា ជាគ្រួសារតែមួយទេ ទើបអាចរក្សាឱកាសវិនិយោគសម្រាប់ប្រកួតប្រជែងជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់បាន លោកថាបើពុំនោះទេ កម្ពុជានឹងចាញ់ប្រៀបប្រទេសជិតខាង។
លោកថា៖ «យើងមើលប្រទេសជិតខាងយើងគេប្រឹងណាស់ ស្របពេលដែលយើងកំពុងឈ្លោះគ្នាហ្នឹង គេប្រឹងអភិវឌ្ឍ គេប្រឹងទាក់ទាញវិនិយោគិន គេប្រឹងសុំលក្ខខណ្ឌអនុគ្រោះផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម ទាំងជាមួយនឹងសហគមន៍អឺរ៉ុប ទាំងជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ដូចជាប្រទេសវៀតណាមសព្វថ្ងៃ។ ហើយនៅពេលដែលគេសុំលក្ខខណ្ឌហ្នឹងបាន អ្នកវិនិយោគបរទេស គេប្រហែលជាដករោងចក្រ និងបាត់បង់ទំនុកចិត្តទៅលើកម្ពុជាយើងហ្នឹងមួយផ្នែក»។
សហភាពអឺរ៉ុប កាលពីដើមខែតុលា បានជូនដំណឹងទៅរដ្ឋាភិបាល ពីវិធានការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីកម្ពុជា ក្រោយពីរកឃើញថា សិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ក្នុងប្រទេសនេះ មិនត្រូវបានអនុវត្តតាមលក្ខខណ្ឌរបស់ខ្លួន ។ ដោយឡែកសហរដ្ឋអាមេរិកវិញ កាលពីខែសីហា បានប្រកាសមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៩កក្កដា ដែលគ្មានបក្សប្រឆាំងចូលរួម ព្រមទាំងគំរាមថា នឹងពង្រីកវិធានការដាក់ទណ្ឌកម្មទិដ្ឋាការ និងបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិដល់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់មួយចំនួនបន្ថែមទៀត ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការបំផ្លាញប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា៕
