មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកច្បាប់ បានជំរុញទៅរដ្ឋាភិបាលឲ្យធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ទាំងមូល ជាជាងបង្កើតក្រុមមេធាវីថ្មីសម្រាប់ការពារស្ត្រីក្រីក្រនៅទូទាំងប្រទេស។
ការបង្កើតក្រុមមេធាវីថ្មីមួយ ត្រូវបានលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្រកាសឲ្យដឹងនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញនេះ អំឡុងពេលលោកបានចូលរួមក្នុងពិធីបូកសរុបលទ្ធផលការងារឆ្នាំ២០១៨ និងលើកទិសដៅការងារឆ្នាំ២០១៩របស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីស្ត្រី។
សំណើរលើទំព័រហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន សែន បានឲ្យដឹងថា ក្រុមមេធាវីថ្មីរបស់រដ្ឋាភិបាលត្រូវដាក់ស្ថិតក្រោមការដឹកនាំរបស់មេធាវីរដ្ឋាភិបាល លោក គី តិច ដើម្បីជួយដល់ស្ត្រីក្រីក្រនៅទូទាំងប្រទេស។
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់នៅសមាគមអាដហុក លោក សឹង សែន ករុណា លើកឡើងថា ក្រុមមេធាវីថ្មីនេះ អាចជាផ្នែកមួយជួយសេវាផ្លូវច្បាប់ដល់ស្ត្រីក្រីក្រ ដែលប្រឈមនឹងកង្វះខាតថវិកាសម្រាប់ចំណាយ ប៉ុន្តែ លោកថា លោកចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាលធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ទាំងមូលវិញ ដើម្បីឲ្យទទួលបានផលវិជ្ជមានលឿនជាងនេះ។
លោក ស៊ឹង សែនកុរណា មានប្រសាសន៍ថា៖ «រឿងដែលរកយុត្តិធម៌សង្គម ដែលអាចធ្វើទៅបានល្អ គឺមានតួនាទីអនុវត្តច្បាប់ យើងរាប់ចាប់ពីនគរបាលយុត្តិធម៌រហូតទៅដល់មន្ត្រីតុលាការ តាំងពីជាន់ទាប ជាន់ខ្ពស់ ដែលជាតួនាទីតាមផ្លូវច្បាប់ គេឲ្យពួកគាត់ទៅកាន់ការងារហ្នឹង ដើម្បីធ្វើកិច្ចការងារផ្នែកការពារសិទ្ធិស្ត្រី ឬសិទ្ធិមនុស្សទាំងអស់ ដើម្បីការពារយុត្តិធម៌សង្គម»។
លោកមេធាវី សុក សំអឿន មានប្រសាសន៍ថា ការបង្កើតក្រុមមេធាវីការពារក្តីជូនជនក្រីក្រជារឿងល្អ សម្រាប់ប្រទេសប្រកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងគោរពច្បាប់ ប៉ុន្តែ មេធាវីរូបនោះស្នើទៅមេធាវីដែលកាន់រឿងក្តី ត្រូវធ្វើការងារឈរលើគោលការណ៍ឯករាជ្យ និងមានក្រមសីលធម៌។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «បើសិនជារៀបចំត្រឹមត្រូវ ស្ថាប័ននេះវាអាចក្លាយទៅជាភ្នែកច្រមុះរដ្ឋាភិបាល ហើយប្រសិនបើស្ថាប័នឯករាជ្យ ហើយធ្វើការដោយយុត្តិធម៌ អាចជួយមួយចំណែកដែរ ដែលធ្វើឲ្យប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ វាកាត់ក្តីដោយយុត្តិធម៌បាន»។
ប្រធានគណៈមេធាវីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា លោក សួន វិសាល មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលជួយផ្តល់ថវិកាដល់ស្ថាប័ននេះ ៩០០លានរៀលក្នុងមួយឆ្នាំ ដើម្បីជួយដល់ជនក្រីក្រដែលមកពឹងពាក់មេធាវី។ ប៉ុន្តែ លោកថា ថវិកានេះមិនជួយឲ្យពួកគេជួយដល់ជនក្រីក្របានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយនោះទេ។
ទោះជាបែបនេះក្តី លោក វិសាល លើកឡើងថា បើរដ្ឋាភិបាលបង្កើតក្រុមមេធាវីជួយដល់ជនក្រីក្រផ្ទាល់កាន់តែល្អ ដោយថា គណៈមេធាវីនឹងសហការជាមួយរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីជួយផ្តល់មេធាវី និងផ្តល់យោបល់ផ្នែកច្បាប់បន្ថែមទៀត។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ទាក់ទងការជួយគាំទ្រក្នុងន័យលើកទឹកចិត្តឲ្យមេធាវីរបស់យើង ដែលអាចស្ម័គ្រចិត្តជួយសម្តេចបាន គឺតាមសម្តេចចាត់ចែង។ យើងអាចជួយផ្តល់មេធាវី ជួយជ្រោមជ្រែងដល់កិច្ចការហ្នឹង ឬក៏មានយោបល់សួរដល់យើង យើងនឹងផ្តល់យោបល់ ដើម្បីធ្វើម៉េចឲ្យសកម្មភាពល្អប្រសើរ ក្នុងន័យគាំទ្រ»។
កាលពីសប្ដាហ៍កន្លងមកនេះ លោក ស ខេង មានប្រសាសន៍ថា បច្ចុបន្ននេះ ចំនួនអ្នកជាប់ឃុំនៅពន្ធនាគារទាំងអស់មានចំនួនជាង ៣ម៉ឺននាក់។ ចំនួននេះ លោកថា អ្នកជាប់ឃុំប្រមាណ ២ ភាគ ៣ គឺពាក់ព័ន្ធបញ្ហាគ្រឿងញៀន ដោយថា ក្នុងនោះ មានអ្នកជាប់ឃុំយ៉ាងច្រើន មិនទាន់ជម្រះក្តីនៅឡើយ។
របាយការណ៍របស់អង្គការលីកាដូ កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៨ មានចំណងជើងថា «ពេលដែលត្រូវដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំ៖ បញ្ឈប់ការឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្នមិនចាំបាច់» ដោយធ្វើការងារទៅលើពន្ធនាគារចំនួន ១៨កន្លែងក្នុងចំណោមពន្ធនាគារចំនួន ២៨កន្លែង នៅទូទាំងប្រទេស បានរកឃើញថា ក្នុងចំណោមជនជាប់ឃុំចំនួនជាង ២ម៉ឺននាក់(២៥ ៩២៦) មានអ្នកជាប់ឃុំជាស្ត្រីចំនួនជាង ២ពាន់នាក់(២ ២៤៣) ហើយប្រហែលពាក់កណ្តាលនៃស្ត្រីដែលបានជាប់ឃុំទាំងអស់នោះ គឺមិនទាន់ត្រូវបានតុលាការផ្តន្ទាទោសពីបទល្មើសជាក់លាក់ណាមួយនៅឡើយទេ។
លីកាដូអះអាងថា ការឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការច្រើនហួសហេតុ ធ្វើឲ្យស្ថានភាពពន្ធនាគារដែលចង្អៀតណែនស្រាប់ កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរឡើង ហើយផ្តល់ផលប៉ះពាល់ដល់ជនងាយរងគ្រោះមួយចំនួន ដូចជា កុមារដែលរស់នៅជាមួយម្តាយក្នុងពន្ធនាគារ ឬស្រ្តីមានផ្ទៃពោះដែលសម្រាលកូនក្នុងពន្ធនាគារ។
របាយការណ៍នេះ បញ្ជាក់ថា ស្ត្រីទាំងអស់ដែលជាប់ឃុំ មានស្ត្រីមានផ្ទៃពោះចំនួន ៣០នាក់ និងស្ត្រីចំនួន ១៣៥នាក់ កំពុងរស់នៅជាមួយកូនតូចដែលមានអាយុក្រោម ៣ឆ្នាំចំនួន ១៣៨នាក់៕
