គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ គឺជាបញ្ហាដ៏ធំមួយនាពេលបច្ចុប្បន្ន ដែលរដ្ឋាភិបាល និងតួអង្គពាក់ព័ន្ធជាច្រើនកំពុងយកចិត្តទុកដាក់ ត្បិតពួកគេបារម្ភថា បញ្ហានេះនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជនរងគ្រោះ ក្រុមគ្រួសារ និងសង្គមជាតិផងដែរ។
បញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ តែងកើតមានច្រើនទ្វេដងបើប្រៀបធៀបទៅនឹងថ្ងៃធម្មតា គឺរាល់ពេលមានពិធីបុណ្យទានធំៗម្តងៗ ដូចជា បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ្មែរ បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ បុណ្យអុំទូក បុណ្យចូលឆ្នាំចិន ជាដើម។
ទន្ទឹមគ្នានេះដែរ នាឱកាសពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ្មែរឆ្នាំនេះ ថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនូវវិធានការមួយចំនួន ដើម្បីទប់ស្កាត់ ឬកាត់បន្ថយបញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផងដែរ។
កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែមេសា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង បានជំរុញឲ្យអនុគណៈកម្មាធិការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោកទាំងអស់ ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ និងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានម៉ឺងម៉ាត់ ដើម្បីការពារសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ហើយពលរដ្ឋក៏ត្រូវនាំគ្នាចូលរួមដែរ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ហើយអំពាវនាវដល់បងប្អូនអ្នកប្រើប្រាស់ផ្លូវទាំងឡាយដែរ សុំឱ្យសហការជាមួយសមត្ថកិច្ច។ ទន្ទឹមនឹងនេះ សុំឱ្យចូលរួមអនុវត្តច្បាប់ទាំងអស់គ្នា ដើម្បីការពារសុខភាពសង្គមយើង ការពារសុវត្ថិភាពអាយុជីវិត ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ក្រុមគ្រួសារយើងម្នាក់ៗ។ បើមិនដូច្នេះទេ យើងពឹងទៅលើសមត្ថកិច្ច នឹងមិនអាចនឹងធ្វើបានទេ។»
កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមេសា ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក លោក ស ខេង បានចេញសេចក្តីអំពាវនាវ១១ចំណុច ដោយថា ដើម្បីបង្ការ និងទប់ស្កាត់គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នាឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិ។
សេចក្តីណែនាំទាំងនោះ រួមមាន ការត្រួតពិនិត្យលក្ខណៈបច្ចេកទេសយានយន្តជានិច្ចមុនពេលធ្វើដំណើរ។ មិនត្រឹមតែផ្ទុកអ្នកដំណើរ ឬទំនិញច្រើនពេកលើសពីច្បាប់កំណត់ រថយន្តដឹកអ្នកដំណើរ ឬដឹកកម្មករ មិនត្រូវជិះលើដំបូល និងមិនត្រូវតម្លើងថ្លៃក្នុងឱកាសនេះឡើយ។
ចំពោះទោចក្រយានយន្ត អ្នកដំណើរត្រូវពាក់ពួកការពារសុវត្ថិភាពជានិច្ច ហើយចំពោះរថយន្តត្រូវពាក់ខ្សែក្រវ៉ាត់ជានិច្ចរាល់ពេលធ្វើដំណើរ ត្រូវគោរពសិទ្ធិអាទិភាព គោរពភ្លើង ឬសញ្ញាចរាចរណ៍ ហើយប្រកាន់ស្តាំជាប្រចាំ។
លោក ស ខេង ណែនាំទៀតថា មិនត្រូវបើកបរលើសល្បឿនកំណត់ និងមិនត្រូវបើកបរក្រោមឥទ្ធិពលគ្រឿងស្រវឹង ឬ ស្ថានភាពងងុយគេងឡើយ។ បន្ថែមពីនេះ ត្រូវបើកបរក្នុងស្មារតីប្រុងប្រយ័ត្ន ប្រកបដោយសីលធម៌យោគយល់គ្នា ព្រមទាំងហាមការបាចទឹកលើអ្នកធ្វើដំណើរតាមដងផ្លូវ ជាដើម។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសាធារណៈការ និងដឹកជញ្ជូន លោក ស៊ុន ចាន់ថុល កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែមេសា បានលើកឡើងផងដែរថា គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ក្នុងមួយឆ្នាំៗ បានធ្វើឱ្យខាតបង់ថវិកាជាតិប្រមាណ ៣៥០លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោក បន្ថែមថា ករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍មួយផ្នែកក៏កើតឡើងដោយកត្តាអ្នកបើកបរមិនមានប័ណ្ណបើកបរ ឬមិនបានរៀនបើកបរត្រឹមត្រូវ ដោយខាងលោកខ្វះមធ្យោបាយក្នុងការបណ្តុះបណ្តាលច្បាប់ចរាចរណ៍ទៅកាន់ពលរដ្ឋទូទៅ និងបញ្ហាផ្លូវ ប៉ុន្តែ លោកប្តេជ្ញាថា នឹងថែទាំ និងជួសជុលផ្លូវឱ្យបានប្រសើរផងដែរ។
លោក មានប្រសាសន៍ថា៖ «ដូចខ្ញុំបានលើកឡើងពីមុនហើយថា ការបណ្តុះបណ្តាលច្បាប់ចរាចរណ៍នេះ គណៈកម្មាធិការជាតិចរាចរណ៍ផ្លូវគោកយើង មិនមានមធ្យោបាយគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីបណ្តុះបណ្តាលទៅបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់បានទេ។ ដូច្នេះ មានតែតម្រូវឱ្យ ក្រុមហ៊ុននីមួយៗ រោងចក្រនីមួយៗ រៀបចំកម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកទៅដល់បុគ្គលិក កម្មករ កម្មការិនីរបស់គាត់។»
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលអប់រំប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីការអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង មើលឃើញថា គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ បានបំផ្លាញសុភមង្គលជនរងគ្រោះ ក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេ បាត់បង់ធនធានមនុស្ស និងធ្វើឱ្យបាត់បង់ថវិកាជាតិទៀត។
ក្រៅពីការរឹតបណ្តឹងច្បាប់ ពិសេសការត្រួតពិនិត្យជាតិអាល់កុល ដោយលោកថា គ្រឿងស្រវឹងគឺជាកត្តាចំបង ដែលបណ្តាលឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នាឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរផងដែរ។
លោក គាំទ្រចំពោះការដាក់ចេញនូវវិធានការបង្ការ និងទប់ស្កាត់គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ប៉ុន្តែ លោកចង់ឱ្យមានវិធានការជាក់ស្តែងច្រើនជាង។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ព្រោះគ្រាន់តែអំពាវនាវ ប្រជាពលរដ្ឋយើងមួយចំនួនមិនសូវបានស្តាប់ទេបាទ។ អ៊ីចឹង ទាល់តែមានសកម្មភាពជាក់ស្តែង ដែលប្រើប្រាស់កម្លាំងប៉ូលីសចរាចរណ៍ក្នុងការដាក់ពង្រាយ ធានានូវការធ្វើដំណើរដែលគោរពតាមច្បាប់ចរាចរណ៍។ នេះជារឿងមួយសំខាន់ ហើយក៏ចំពោះអ្នកមិនគោរព ត្រូវធ្វើការផាកពិន័យ។»
លោកមេធាវី សុក សំអឿន មានប្រសាសន៍ពន្យល់ថា ជនបង្កគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ គឺជាជនទាំងឡាយណាដែលបានបើកបរដោយខុសច្បាប់។ លោកបន្តថា បច្ចុប្បន្នការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍របស់សមត្ថកិច្ចនៅមិនទាន់បានពេញលេញទេ ដោយថា នៅមានការយោគយល់ច្រើននៅឡើយ។
លោកថា ដើម្បីកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍មិនអាចពឹងផ្អែកទៅលើសមត្ថកិច្ចរឹតបណ្តឹងច្បាប់តែមួយនោះទេ ប៉ុន្តែ ការរៀបចំស្ថានភាពផ្លូវឱ្យបានប្រសើរ ការអប់រំពលរដ្ឋអំពីច្បាប់បើកបរឱ្យបានទូលំទូលាយ ហើយពលរដ្ឋក៏មិនត្រូវបើកបរដោយភាពប្រថុយប្រថានដែរ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «រឿងការកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍មិនមែនតែរឿងអនុវត្តច្បាប់តែមួយមុខទេ ការអនុវត្តច្បាប់គឺជាជំហានក្រោយទេ ជំហានធំបំផុតដើម្បីកាត់បន្ថយ គឺការអប់រំប្រជាជន។ ហើយទីពីរ គឺការសាងសង់ផ្លូវឱ្យមានបច្ចេកទេស។»
របាយការណ៍របស់នាយកដ្ឋាននគរបាលចរាចរណ៍ និងសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ កាលពីឆ្នាំ២០១៨ បានឱ្យដឹងថា អំឡុងពេលមុននិងក្រោយចូលឆ្នាំខ្មែរ រយៈពេល១៨ថ្ងៃ គិតពីថ្ងៃទី១ ដល់ថ្ងៃទី១៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨ មានករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ចំនួន ២១៨ករណី ក្នុងនោះមានមនុស្សស្លាប់ចំនួន ១១៨នាក់ និងរបួសចំនួនជាង៣០នាក់។
ហេតុការណ៍នេះបានកើនឡើងចំនួន ៥៥ករណី លើសពីថ្ងៃធម្មតាដែលមិនមែនជាថ្ងៃបុណ្យទាន ដោយគិតក្នុងរយៈពេល ១៨ថ្ងៃដូចគ្នាកាលពីខែមីនាកន្លងទៅ គឺអ្នកស្លាប់បានកើនឡើងចំនួន ២០នាក់ និងរបួសធ្ងន់ស្រាល កើនជាង ១រយនាក់។
ដោយឡែក ក្នុងអំឡុងពេលចូលឆ្នាំខ្មែរ ៣ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៤ ដល់ថ្ងៃទី១៦ ខែមេសា កាលពីឆ្នាំមុននោះ ករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នៅទូទាំងប្រទេស មានចំនួន ៥៥ករណី ធ្វើឲ្យមនុស្សស្លាប់ ២៦នាក់ និងរបួសស្រាល និងធ្ងន់៨១នាក់។ ចំនួននេះបានថយចុះ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងថ្ងៃពិធីចូលឆ្នាំខ្មែរ៣ថ្ងៃដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំ២០១៧។
កាលពីឆ្នាំ២០១៧ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នៅទូទាំងប្រទេស គិតក្នុងរយៈពេលដូចគ្នាមានចំនួន ៩៥ករណី មនុស្សស្លាប់ ៤៣នាក់ និងរងរបួសស្រាលធ្ងន់ប្រមាណ ១៨០នាក់។
របាយការណ៍ដដែល បញ្ជាក់ថា មូលហេតុបណ្តាលឱ្យកើតមានករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នោះ រួមមាន បើកបរលើសល្បឿនកំណត់ មិនគោរពសិទ្ធិគ្នា ជែងគ្នា បើកបរក្នុងភាពស្រវឹង មិនប្រកាន់ស្តាំ និងបើកបរទាំងងងុយដេក ជាដើម៕
