មន្រ្តីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លើកឡើងថា សារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាមានការរីកចម្រើន ហើយរិះគន់ការចេញផ្សាយរបាយការណ៍របស់អង្គការអ្នកសារព័ត៌មានគ្មានព្រំដែន (RSF) ដែលដាក់ចំណាត់ថ្នាក់កម្ពុជាលេខ១៤៣ ដោយថា មើលឃើញតែពីចំណុចអវិជ្ជមានរបស់កម្ពុជា។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន សរសេរនៅក្នុងបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គមតេឡេក្រាម (Telegram) នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៅកម្ពុជាមានការរីកចម្រើន ហើយមានសេរីភាពក្នុងការផ្សាយដោយគ្មានការត្រួតពិនិត្យ។
លោក សុខ ឥសាន មានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៅកម្ពុជា បានរីកចម្រើន និងដុះដាលច្រើនដូចផ្សិត។ ក្នុងការផ្សាយ មានសិទ្ធិផ្សាយដោយសេរី ដោយគ្មានការត្រួតពិនិត្យខ្លឹមសារផ្សាយជាមុន ដូចនៅប្រទេសមួយចំនួនឡើយ។»
យោងតាមរបាយការណ៍ស្តីពីសន្ទស្សន៍សេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោកឆ្នាំ២០១៩ ដែលចេញដោយអង្គការ RSF នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៩ អង្គការដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសបារាំងនេះ បានដាក់ចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេសកម្ពុជាលេខ១៤៣ ក្នុងចំណោមប្រទេស១៨០ ក្នុងពិភពលោក។ យោងតាមពិន្ទុនេះ ធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជាបន្តធ្លាក់ចុះមួយលេខទៀតបើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំ២០១៨ ដែលត្រូវបានចាត់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ១៤២។
សេរីភាពសារព័ត៌មានក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានធ្លាក់ចុះជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងរយៈពេល៣ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ អង្គការ RSF បានដាក់ចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេសកម្ពុជាលេខ១៣២ ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ ក្នុងចំណោម១៨០ប្រទេស។
ថ្លែងប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មាន VOD តាមទូរស័ព្ទនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៨ ខែមេសានេះ អ្នកនាំពាក្យ និងជាអនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងព័ត៌មាន លោក អ៊ុក គឹមសេង មានប្រសាសន៍ថា អង្គការអ្នកសារព័ត៌មានគ្មានព្រំដែន (RSF) មិនដែលមើលឃើញពីចំណុចវិជ្ជមានដែលរដ្ឋាភិបាលបានធ្វើសម្រាប់សេរីភាពសារព័ត៌មាន និងសេរីភាពបញ្ចេញមតិនៅកម្ពុជាទេ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «អញ្ចឹងទេ! វាអត់មានអីចំឡែកទេ គ្រាន់ថា នៅកម្ពុជាយើងចេះតែខិតខំទាំងអស់គ្នាធ្វើយ៉ាងណាឲ្យសេរីភាពសារព័ត៌មាន និងសេរីភាពបញ្ចេញមតិដែលធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើរតាមរបៀបខ្មែរចឹងទៅ។ សម្រាប់ពួកគេ យើងដឹងហើយថា គាត់មើលឃើញអវិជ្ជមានរហូតហ្នឹង។ សម្រាប់យើង គឺយើងកំពុងប្រើប្រាស់សេរីភាពសារព័ត៌មានហ្នឹងគឺអាចទទួលយកបានហើយ។»
ក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួន RSF បានកត់សំគាល់អំពីភាពស្ងៀមស្ងាត់នៅក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ ក្រោយពេលស្ថានីយ៍វិទ្យុប្រមាណជា៣០ ត្រូវបានបិទកាលពីចុងឆ្នាំ២០១៧។ របាយការណ៍ក៏បានកត់ត្រាបញ្ចូលនូវការបង្ខំឲ្យបិទទ្វាកាសែត ខេមបូឌា ដេលី និងការផ្លាស់ប្តូរម្ចាស់សារព័ត៌មាន ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍។
លោក សុខ ឥសាន សរសេរនៅក្នុងបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គមតេឡេក្រាម ថា ករណីនៃការបិទកាសែត ឌឹខេមបូឌា ដេលី គឺជាការអនុវត្តច្បាប់។ លោកបន្តថា ករណីវិទ្យុ អាស៊ីសេរី បានបិទការិយាល័យខ្លួនឯង និងករណីវិទ្យុសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក VOA គឺជាការរអៀសខ្លួនឯង។ លោក សុខ ឥសាន ចាត់ទុកការបិទស្ថានីយ៍វិទ្យុជាង៣០នោះថា ដោយសារម្ចាស់ស្ថានីយ៍វិទ្យុទាំងនោះមិនគោរពកិច្ចសន្យាជាមួយក្រសួងព័ត៌មាន។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហៅកាត់ថា (SEAPA) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងបាំងកក ប្រទេសថៃ លោកស្រី តេស បាកាឡា (Tess Bacalla) ប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មាន VOD តាមរយៈសារអេឡិចត្រូនិចនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះថា សន្ទស្សន៍ថ្មីបំផុតស្តីពីសេរីភាពសារព័ត៌មានក្នុងពិភពលោក ដែលចេញផ្សាយដោយ RSF គឺជាការអះអាងប្រកបដោយការឈឺចាប់ថ្មីមួយទៀត ដែលថាការធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍របស់បណ្តាញព័ត៌មានឯករាជ្យ ដែលជាសេចក្តីរាយការណ៍ផ្ទុយនឹងការឃោសនាឥតឈប់ឈររបស់រដ្ឋាភិបាល ត្រូវបានចាត់ថា ជាទង្វើខុសច្បាប់។
លោកស្រី តេស បាកាឡា មានប្រសាសន៍បន្តថា៖ «ការគាបសង្កត់របស់រដ្ឋាភិបាលលើបណ្តាញព័ត៌មាន ហាក់ដូចជាគ្មានភាពបន្ធូរបន្ថយ។»
របាយការណ៍របស់ RSF បានសរសេរថា ជាលទ្ធផលនៃការបោសសំអាតលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជានៅពេលបច្ចុប្បន្នអាចត្រឹមតែទទួលបានព័ត៌មានដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយដោយសារព័ត៌មានសំខាន់ៗមួយចំនួន ដែលត្រូវបានភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងទៅលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ដូចជា ភ្នាក់ងារព័ត៌មានអនឡាញ Fresh News ដែលជាប្រព័ន្ធឃោសនាការរបស់រដ្ឋាភិបាល។
ប្រធានក្លឹបអ្នកកាសែតកម្ពុជា លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណា មានប្រសាសន៍ថា វាហាក់ដូចជាមិនមានការយល់គ្នារវាងអ្នកធ្វើរបាយការណ៍នេះ និងការបិទវិទ្យុខ្លះ ដោយសារតែបញ្ហាបច្ចេកទេស។ លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណា ទទូចទៅភាគីពាក់ព័ន្ធចូលរួមលើកស្ទួយសេរីភាពសារព័ត៌មាន។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ទី១ គឺយើងជម្រុញស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធគ្រប់ផ្នែកគោរព និងផុ្តល់សេរីភាពដល់សារព័ត៌មាន។ ទី២ គឺយើងជម្រុញដល់អ្នកសារព័ត៌មានយើងគ្រប់គ្នា ជួយធ្វើម៉េចគោរពក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ និងបំពេញលក្ខខណ្ឌច្បាប់ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។ មានតែវិធីនេះទេ ដែលយើងអាចជួយលើកកំពស់សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅស្រុកយើងបាន បាទ។»
យោងតាម RSF សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាមានភាពល្អប្រសើរជាងប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន៤ គឺ វៀតណាម ឡាវ ប្រ៊ុយណេ និងសឹង្ហបូរី។ RSF ដាក់ចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេសវៀតណាម លេខ១៧៦ ប្រទេសឡាវ លេខ១៧១ ប្រ៊ុយណេ លេខ១៥២ និងសឹង្ហបូរី លេខ១៥១។
ប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន ដែលមានចំណាត់ថ្នាក់ល្អជាងកម្ពុជា រួមមាន មីយ៉ាន់ម៉ា លេខ១៣៨ ប្រទេសថៃ លេខ១៣៦ ហ្វីលីពីន លេខ១៣៤ ឥណ្ឌូនេស៊ី លេខ១២៤ និងម៉ាឡេស៊ី លេខ១២៣។ ប្រទេសទីម័រខាងកើត ដែលមិនទាន់បានចូលជាសមាជិកអាស៊ានត្រូវបានផ្តល់ចំណាត់ថ្នាក់លេខលេខ៨៤ ដែលប្រសើជាងប្រទេសសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់។
ប្រទេសបីដែលទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់ល្អជាងគេក្នុងពិភពលោកគឺ ប្រទេសន័រវ៉ែស (Norway) ហ្វាំងឡង់ (Finland) ជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ២ និងប្រទេសស៊ុយអែត (Sweden) ជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ៣។ ប្រទេសកូរ៉េខាងជើង ដែលស្ថិតនៅទ្វីអាស៊ីជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ១៧៩ លើ១៨០ប្រទេស។ ប្រទេសចិន ដែលនៅជាប់គ្នានោះជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ១៧៧៕
